“Sarajevska bilježnica” Juana Goytisola

Prevođenje tekstova i knjiga pisaca iz Bosne i Hercegovine (za primjer vidi “Ratni dnevnik” Zlatka Dizdarevića) bio je jedan od načina širenja informacija o ratu. Drugi je objavljivanje tekstova i knjiga autora drugih evropskih zemalja koji su u BiH došli tokom rata. Jedan primjer je “Sarajevska bilježnica” Juana Goytisola. Goytisolo je proveo nekoliko sedmica u Sarajevu 1993. kao dopisnik časopisa “El Pais”. Izvještaji koje je pisao postali su snažno svjedočanstvo o nasilju počinjenom nad gradom, otpornosti i otporu stanovnika Sarajeva, kao i energično osuđivanje stava međunarodne zajednice.

Kada je, na primjer, posjetio veliko improvizovano groblje pored Olimpijskog stadiona, napisao je da su ovdje sahranjeni ljudi svih vjera, različitih godina rođenja, ali svi istog datuma smrti, 1992. ili 1993. godine, “žrtve jedne i isto barbarstvo”. I nastavio je: „Ovu prepunu zbirku križeva i nadgrobnih spomenika trebalo bi upotpuniti još jednim monumentalnim spomenikom. Trebalo bi da nosi datum Deklaracije UN-a o ljudskim pravima iz 1948, Evropske konvencije o ljudskim pravima iz 1950, Konvencije UN-a o građanskim i političkim pravima iz 1966, Povelje KEBS-a iz 1990. i čuvene Ženevske konvencije, a ispod bi trebalo pisati: “Ovdje leži dostojanstvo Evropske zajednice i kredibilitet Ujedinjenih naroda, oboje umrli u Sarajevu.”

Goytisolovi tekstovi postali su važna i često citirana referenca za druge koji su dijelili njegove ideje. Njegovi izvještaji su ubrzo sakupljeni u knjigu koja je prevedena na nekoliko drugih jezika.